LDR brachytherapie: Antwoord op uw vragen
Hier willen we een aantal van de meest gestelde vragen over Brachytherapie als behandeling van prostaatkanker beantwoorden. Als u denkt dat Brachytherapie wellicht de beste behandeling is voor u, of voor uw naaste, dan hebben we hier ook enige informatie opgenomen over vragen die u bij uw volgende afspraak met uw arts kunt stellen.
Bezoek onze Facebook-pagina en word lid van een patiëntengemeenschap die geïnteresseerd is in LDR Brachytherapie.
Kunnen de zaadjes loskomen na de implantatie?
Dit is mogelijk, maar zeer zeldzaam. In het hoogst onwaarschijnlijke geval dat u een los zaadje uitplast en in de wc-pot ziet liggen, kunt u dit het beste met een pincet eruit nemen en in een goed afgesloten potje of zakje bewaren. Neem vervolgens contact op met uw ziekenhuis voor advies over een veilige verwijdering.
Welke bijwerkingen kan ik hebben als ik thuiskom?
Na een week of iets meer kunt u enig ongemak ondervinden wanneer de bestraling door de zaadjes in de onderste urinewegen (de onderste delen van de buis waardoor de urine stroomt) begint te werken. U kunt ook licht ongemak hebben als gevolg van de naaldprikken. Om deze effecten te verlichten, kunt u thuis een eenvoudige pijnstiller nemen, zoals paracetamol, maar neem geen aspirine. Aspirine verdunt het bloed waardoor elke blauwe plek of bloeding die u heeft kan verergeren. Het is mogelijk dat u enkele blauwe plekken ziet in de buurt van uw scrotum of eronder. Heel soms kunnen deze zich uitbreiden naar uw bovenbenen. Na 1-2 weken zullen ze geleidelijk verdwijnen. Houd er rekening mee dat er na de implantatie nog enkele dagen wat bloed in uw urine kan zijn. Dit ziet er in eerste instantie misschien alarmerend uit, maar het zou vanzelf moeten ophouden. Als er langere tijd bloed in uw urine aanwezig is, moet u contact opnemen met het ziekenhuis.
Wat kan ik doen om de bijwerkingen thuis te minimaliseren?
Er zijn een aantal eenvoudige voorzorgsmaatregelen die u kunt nemen om u de eerste maanden na de LDR Brachytherapie beter te voelen. Als u regelmatig vezelrijk voedsel en fruit eet, blijft uw darmwerking actief. Per dag moet u 1½ tot 2 liter drinken om uw urinewegen door te spoelen. Na 19.00 uur 's avonds moet u uw vochtinname beperken (vooral geen koffie, thee of alcohol). Hierdoor zult u 's nachts minder urine produceren en dus minder vaak hoeven op te staan om naar het toilet te gaan.
Hoe zit het met mijn seksleven na Brachytherapie?
De eerste twee weken na uw behandeling moet u geslachtsgemeenschap vermijden, omdat er een zeer klein risico is dat een van de zaadjes loskomt tijdens de ejaculatie (in uw sperma). Om deze reden moet u een condoom gebruiken bij de eerste twee of drie keer dat u seks heeft. Als u niet zeker weet wanneer u kunt stoppen met het gebruik van een condoom, kan uw consulent of behandeld arts u hierover adviseren. Tijdens de eerste paar keer dat u seks heeft, kunt u een licht ongemak of een lichte irritatie waarnemen tijdens of direct na de geslachtsgemeenschap. Ook kan uw sperma verkleurd zijn door de inwendige bloeding die tijdens de implantaatbehandeling kan zijn opgetreden. Impotentie - het onvermogen om een bevredigende erectie te krijgen - is een bijwerking van alle behandelingen van prostaatkanker, maar het komt minder vaak voor na Brachytherapie in vergelijking met chirurgie of uitwendige bestraling. Bovendien reageren patiënten meestal goed op behandeling met bijvoorbeeld een PDE5-remmer zoals viagra, cialis of levitra. Praat met uw consulent of huisarts om te weten of u in aanmerking komt voor een recept.
Hoe lang duurt het voordat ik mijn normale dagelijkse activiteiten weer kan oppakken na een LDR Brachytherapie?
De meeste patiënten kunnen binnen een paar dagen weer autorijden. Normaal gesproken wordt aanbevolen om pas twee dagen na een anesthesie auto te rijden. Ook moet u nagaan of uw motorrijtuigenverzekering geen beperkingen oplegt na een medische behandeling. De meeste mannen zijn binnen 3-5 dagen weer aan het werk, hoewel dit iets langer kan duren als u voor uw werk moet tillen of veel lichaamsbeweging heeft (bv. brandweerman, bouwvakker).
Hoe zit het met plassen na een Brachytherapie?
Na een LDR Brachytherapie kunt u enkele bijwerkingen verwachten omtrent plassen. Het kan tot 3-6 weken duren voordat deze bijwerkingen zich manifesteren, maar de symptomen zijn meestal mild tot matig. Zo kunt u enig ongemak of pijn waarnemen tijdens het plassen (dysurie genoemd), vaker moeten (aandrang) en een zwakke urinestraal (minder volume). Meestal hebben deze symptomen hun piek na ongeveer 3-4 maanden, maar na 6-9 maanden zou het beter moeten gaan. Een jaar na de Brachytherapie zullen ongeveer 90 van de 100 mannen (90% van de patiënten) weer kunnen plassen zoals voor de behandeling.
Incontinentie (controleverlies) na Brachytherapie is zeer zeldzaam en meestal van voorbijgaande aard. Urineretentie (het vasthouden van urine in de blaas en moeilijk kunnen plassen) komt ook weinig voor. Het komt voor bij ongeveer 10-15 op de 100 mannen (10-15% van de patiënten) die een LDR Brachytherapie hebben ondergaan, en sommige van deze patiënten hebben mogelijk een katheter (5%) nodig om de urine te kunnen verwijderen. Na een Brachytherapie zijn er echter minder vaak bijwerkingen met betrekking tot plassen dan na een chirurgische ingreep of een uitwendige bestraling.
Welke medicatie kan ik verwachten na LDR Brachytherapie?
Na de implantatie krijgt u een antibioticakuur om infecties te voorkomen en plastabletten (alfablokkers) om het plassen te bevorderen . U moet deze medicijnkuren afmaken en de bijbehorende instructies opvolgen. Als u na thuiskomst meer tabletten nodig heeft, vraag dan uw huisarts om een recept. U kunt ook medicijnen krijgen om uw ontlasting te verzachten als u in het ziekenhuis ligt, om het legen van uw darmen te vergemakkelijken. Als u direct na de ingreep pijn heeft, krijgt u ook medicijnen om deze te verzachten.
Als ik een LDR Brachytherapie heb ondergaan, ben ik dan radioactief?
Nee. Als de zaadjes zijn geïmplanteerd, dan wordt u zelf niet radioactief. Alleen de zaadjes zijn radioactief, u niet! Het grootste deel van de straling komt gedurende de eerste drie maanden vrij in de prostaat en de zaadjes blijven in totaal ongeveer negen maanden actief. Daarna is de straling uitgewerkt en kunnen ze gewoon in de prostaat blijven. De zaadjes hoeven dus niet verwijderd te worden. U vormt geen gevaar voor uw familie en vrienden. Er zijn dus geen beperkingen om bij hen te zijn, hoewel artsen uit voorzorg adviseren om een langdurige knuffel met een jong kind of een zwangere vrouw gedurende de eerste twee maanden na de implantatie te vermijden.
Als ik kies voor LDR Brachytherapie, moet ik dan ook nog andere behandelingen ondergaan?
Dit is afhankelijk van de uitslag die u krijgt na het ziekenhuisonderzoek en de omvang van de tumor in uw prostaatklier. Soms wordt LDR Brachytherapie uitgevoerd in combinatie met uitwendige bestraling, en uw behandelend arts zal u adviseren over wat voor u de beste behandeling is. Bij patiënten met een grote prostaat kan een hormoonbehandeling nodig zijn om de prostaatklier te verkleinen voordat de LDR Brachytherapie kan plaatsvinden. Verder geldt dat wanneer u LDR Brachytherapie heeft gehad, u in een later stadium alsnog een chirurgische ingreep kunt laten uitvoeren, als uw behandelend arts dit nodig acht.
Als ik al geopereerd ben aan mijn prostaatklier, kan ik dan LDR Brachytherapie krijgen?
Als u een radicale prostatectomie heeft gehad en uw prostaatklier is verwijderd, dan is Brachytherapie onmogelijk omdat er geen prostaatweefsel meer is om de zaadjes in te implanteren. Als u een minder uitgebreide operatie heeft ondergaan, bijvoorbeeld een transurethrale prostaatoperatie (vaak afgekort als TURP), dan kan LDR Brachytherapie nog steeds een optie voor u zijn. Uw consulent of behandelend arts kan u hierover adviseren.
Als ik LDR Brachytherapie heb gehad en mijn prostaatkanker komt terug, kan ik dan verder behandeld worden?
Ja. Vier tot zes weken na de Brachytherapie moet u terug naar het ziekenhuis voor een onderzoek, en vervolgens moet u periodiek op controle, zoals bepaald door uw arts (bijvoorbeeld elk half jaar of elk jaar). De PSA-gehaltes worden gecontroleerd en eventuele bijwerkingen worden besproken. Ook kunnen er tests worden uitgevoerd om te meten hoe snel uw urine stroomt en hoeveel urine er nog in uw blaas zit na het plassen, zodat u weet hoe goed uw blaas werkt. Bij sommige vervolgonderzoeken worden er opnieuw röntgenfoto's gemaakt. Ook kan er opnieuw een prostaatbiopsie worden uitgevoerd. Als er tijdens deze vervolgonderzoeken abnormale resultaten worden gevonden, zullen uw arts en verpleegkundige met u bespreken wat het beste behandelingstraject is.
Wanneer werd LDR Brachytherapie voor het eerst uitgevoerd?
LDR Brachytherapie als behandeling van prostaatkanker is in de VS ontwikkeld. De nieuwste technieken zijn halverwege de jaren tachtig ontwikkeld en de eerste Britse behandeling vond in 1995 plaats in Leeds. Nu is er wereldwijd aanzienlijke ervaring opgedaan met deze behandeling en de documentatie neemt almaar toe. Momenteel vinden er in het Verenigd Koninkrijk jaarlijks ongeveer 2000 behandelingen plaats en er worden nog steeds nieuwe centra geopend. De behandeling is al aanzienlijk langer beschikbaar in de VS, waar tussen de 30-50% van de patiënten met gelokaliseerde prostaatkanker nu voor deze behandeling kiezen.
Vragen om aan uw dokter te stellen: maximale informatie uit uw afspraak halen
Het Britse ministerie van Volksgezondheid heeft een vragenlijst opgesteld om iedereen te helpen maximale informatie uit zijn afspraak te halen.
Het is bekend dat een gezamenlijke besluitvorming tussen patiënten en artsen blijvend een significant verschil kan maken voor de behandelingsresultaten. Het is zeer belangrijk dat mensen de juiste informatie ontvangen tijdens een afspraak en deze begrijpen, zodat ze optimaal betrokken zijn bij beslissingen over hun behandeling en zorg. De vragenlijst ondersteunt deze betrokkenheid met een aantal algemene vragen die mensen kunnen stellen tijdens een consult (bv. "Zijn er bijwerkingen of risico's?" en "Hoe weet ik of de behandeling werkt?")
De vragenlijst is beschikbaar in een aantal formaten: poster, gemakkelijk te lezen grote letters, audio, braille en een dubbelzijdige A5-folder. Er zijn vertalingen verkrijgbaar in het Arabisch, Bengaals, Frans, Gujarati, Somalisch, Portugees, Pools, Punjabi, Spaans en Urdu.
Vragen die u kunt stellen aan uw Brachytherapie specialist
- Krijg ik vóór de Brachytherapie een hormoonbehandeling? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?
- Hoe lang duurt de behandeling?
- Hoeveel van dit soort behandelingen voert u jaarlijks uit?
- Heb ik naast Brachytherapie ook uitwendige bestraling nodig?
- Hoe succesvol is deze behandeling op basis van uw eigen ervaringen?
- Welke resultaten heeft u geboekt om impotentie en incontinentie te beperken?
- Hoe lang moet ik in het ziekenhuis blijven?
- Zal ik veel pijn hebben na het implantaat en hoe wordt de pijn beheerst?
- Wanneer krijg ik een vervolgafspraak na de behandeling en wanneer wordt de PSA voor het eerst gemeten?
- Hoe vaak wordt mijn PSA gecontroleerd?
- Hoe hoog moet het PSA-gehalte zijn na de Brachytherapie? Wat zou het betekenen als dat gehalte niet wordt bereikt? Wat zou u dan doen?
Downloadable Content
Neem deel aan het gesprek
Is bij u de diagnose prostaatkanker gesteld?
We stellen het op prijs om vijf minuten van uw tijd te vragen voor het invullen van onze vragenlijst