LDR Brachytherapie is een gerichte vorm van inwendige bestraling van prostaatkanker en een effectieve, minimaal invasieve behandeling die voor veel mannen geschikt is. De therapie heeft aanzienlijke voordelen voor de kwaliteit van leven in vergelijking met alternatieve behandelingen zoals chirurgie en uitwendige bestraling. LDR Brachytherapie boekt niet alleen significant betere resultaten, zowel wat seksueel functioneren als incontinentie (volgens gegevens van de Prostate Cancer Results Study Group), maar na meer dan tien jaar blijft > 90% van de patiënten ziektevrij. En in tegenstelling tot chirurgie heeft < 1% ooit een verdere behandeling nodig, zoals een radicale prostatectomie.

Patiënten waarbij prostaatkanker wordt vermoed worden door hun huisarts meestal doorverwezen naar een specialist. Soms kan een operatie nodig zijn om de prostaat volledig te verwijderen, al dan niet met uitwendige bestraling. Voor de patiënt betekent dit vaak een wekenlange onderbreking van zijn 'normale leven', terwijl zijn seksleven en blaasfunctie permanent negatief kunnen worden beïnvloed.

Klik om te luisteren naar Dr. Stephen Bourne, die bespreekt waarom Australische patiënten LDR Brachytherapie zouden moeten overwegen.

Veel patiënten komen in aanmerking voor de LDR Brachytherapie. Dit is een snelle behandeling met een veel lager risico op seksuele- of incontinentie problemen dan andere behandelingsmogelijkheden. LDR Brachytherapie wordt echter vaak over het hoofd gezien als behandelingsoptie, omdat men zich niet bewust is van deze optie. Niet alle prostaatkankercentra bieden LDR Brachytherapie aan, maar deze behandeling is wellicht mogelijk op een alternatieve locatie. Het is dus belangrijk om door te vragen naar alle behandelingsmogelijkheden, alvorens een beslissing te nemen.

Brachytherapie met een laag dosistempo (zaadjesimplantatie) is een vorm van inwendige radiotherapie voor prostaatkanker. Het is gericht op de plaats van de tumor, zodat de bestraling de kankercellen doodt en de schade aan de omliggende gezonde cellen minimaal blijft. Het is geen zware operatie en meestal bent u maar één dag in het ziekenhuis. Over het algemeen heeft LDR Brachytherapie een laag.

LDR Brachytherapie, ook wel prostaat Brachytherapie genoemd, verschilt van uitwendige radiotherapie (EBRT), waarbij röntgenstralen van buiten het lichaam op de tumor worden gericht. Bij EBRT moeten de röntgenstralen door andere lichaamsweefsels gaan voordat ze de tumor bereiken. Dit betekent dat ook de gezonde lichaamsdelen rondom de tumor kunnen worden aangetast (zie figuur 2 hieronder).

Bij LDR Brachytherapie, daarentegen, worden kleine radioactieve capsules of zaadjes rechtstreeks in de prostaatingebracht met behulp van fijne naalden. Elk zaadje heeft de grootte van een rijstkorrel en er worden tussen de 80-120 zaadjes gebruikt, afhankelijk van de grootte van de prostaat en de locatie van de tumor. Figuur 3 (hierboven) toont de grootte van de gebruikte zaadjes en naalden. Figuur 4 (hierboven) toont hoe de naalden zeer precies worden geleid met behulp van een raster.

De straling die vrijkomt uit de radioactieve zaadjes is nauwkeurig op de tumor gericht en vernietigt de kankercellen. De zaadjes liggen dicht bij de tumor en omdat de straling zich niet meer dan enkele millimeters van elk zaadje verspreidt, is er minimale of beperkte schade aan gezond weefsel, zoals de urethra (de buis waar de urine doorheen gaat), de blaas en het rectum (de endeldarm). De zaadjes geven het grootste deel van hun straling vrij gedurende de eerste maanden na het inbrengen. 

LDR Brachytherapie is 'doelgerichter' dan conventionele (uitwendige) bestraling en heeft een lagere incidentie van ernstige bijwerkingen. Figuur 5 (hierboven) toont de positie van de zaadjes.

In tegenstelling tot andere vormen van radiotherapie is LDR Brachytherapie een veel snellere en eenvoudigere behandeling. Vaak kan de behandeling in één dag onder algehele verdoving worden uitgevoerd op de radiotherapieafdeling van het ziekenhuis, maar soms is er een overnachting nodig. Patiënten kunnen meestal binnen enkele dagen na de LDR Brachytherapie hun activiteiten van voor de behandeling weer oppakken. Klik hier voor casestudy's van patiënten die een LDR BBrachytherapie hebben ondergaan.

Een patiënt die is doorverwezen voor LDR BBrachytherapie krijgt eerst een afspraak met de oncoloog voor de planning van de behandeling. Wanneer de planning begint, verschilt van ziekenhuis tot ziekenhuis. Soms kan er twee weken tussen de afspraak en de planning zitten, en soms volgt de planning direct na de afspraak.

Tijdens de planningsfase wordt er een echografie of een MRI-scan van de prostaat gemaakt, zodat de artsen de exacte positie van de tumor en de anatomie van de prostaat kunnen vaststellen en de juiste stralingsdosis kunnen bepalen.

Voor de ingreep krijgt de patiënt een algehele verdoving of een ruggenprik. Kleine radioactieve 'zaadjes' ter grootte van een rijstkorrel worden zeer nauwkeurig met behulp van holle naalden op de juiste plaats in de prostaat gebracht. Meestal gebruikt de arts echografie om de naalden door het perineum, een stukje huid tussen de balzak en de anus, te steken en de radioactieve zaadjes in te brengen. Zodra dit is gebeurd worden de naalden verwijderd.

De LDR BBrachytherapie duurt meestal slechts een uur en eenmaal hersteld van de narcose, kunnen de meeste patiënten nog dezelfde dag naar huis. Binnen vier weken na de behandeling wordt meestal een CT-scan uitgevoerd om informatie te krijgen over verdere behandeling. De zaadjes blijven zitten en geven het grootste deel van hun radioactieve straling gedurende enkele maanden af. Deze behandeling vernietigt de tumor met minimale schade aan het omliggende, gezonde weefsel en met de minste verstoring van het 'normale' leven.

Na de behandeling moet de patiënt geregeld terugkeren om de voortgang van de behandeling en de afname van de tumor te monitoren.